ေ႐ႊတိဂံုေစတီေတာ္

 

 မဟာသကၠရာဇ္ ၁ဝ၃ ခုႏွစ္တြင္ သဂၤုတၱရကုန္းေတာ္ေပၚ၌ ဥကၠလာပမင္းႀကီးႏွင့္ ရဟန္းရွင္လူျပည္သူမ်ား တည္ထားခဲ့ေသာ ေရႊ တိဂံုေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္ ဥာဏ္ေတာ္အျမင့္ ၄၄ ေတာင္ရိွခဲ့ၿပီး ခရစ္ႏွစ္ ၁၄၃၆ ခုႏွစ္တြင္ ဘုရင္မႀကီး ရွင္ေစာပုႏွင့္ ေမာင္ေတာ္ ဗညားက်န္းေဒါတို႔ ဒုတိယအႀကိမ္ တည္ေသာအခါ ပစၥယာငါးဆင့္ခံ၍ ဥာဏ္ေတာ္ ၃ဝ၂ ေတာင္ အထိ ျမင့္လာကာ ခရစ္ႏွစ္ ၁၇၆၈ ခုႏွစ္တြင္ ေစတီေတာ္ႀကီး ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ ၿပဳိက်ေသာေၾကာင့္ အင္းဝဘုရင္ ဆင္ျဖဴရွင္မင္းက တတိယအႀကိမ္ ျပန္လည္ တည္ ထားေသာအခါ ဥာဏ္ေတာ္ ၃၂၆ ေပအထိ ျမင့္လာခဲ့ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား အျမတ္တႏိုး ရိွခုိးပူေဇာ္ေန ၾကေသာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ႀကီးမွာ မူလေစတီမဟုတ္ဘဲ တတိယအႀကိမ္ တည္ထားသည့္ ေစတီေတာ္ ျဖစ္ပါသည္။

တစ္နည္းဆိုရလွ်င္ အင္းဝဘုရင္ ဆင္ျဖဴရွင္မင္း၏ ေကာင္းမႈ ကုသုလ္ေတာ္ ျဖစပါသည္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားႏွင့္ ကမၻာ တစ္ဝန္းမွ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားသည္ ဆင္ျဖဴရွင္မင္း၏ ေကာင္းမႈကုသုိလ္မ်ား ထံုမႊမ္းေနေသာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ႀကီးကို အျမတ္ တႏိုး ရွိခုိးဦးခုိက္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ႀကီးတြင္  ပထမ ဘုရားဒါယကာ ဥကၠလာပ မင္းႀကီး၏ ႐ုပ္တုရွိေသာ္လည္း ဒုတိယအႀကိမ္ ျပဳျပင္တည္ထားေသာ ဘုရင္မႀကီး ရွင္ေစာပုႏွင့္ တတိယအႀကိမ္ ျပဳျပင္တည္ထားေသာ ဆင္ျဖဴရွင္မင္းတုိ႕၏ အထိမ္းအမွတ္ ႐ုပ္တုမ်ား မရွိသျဖင့္ သမုိင္းမျပည့္စံုသလုိ ျဖစ္ေနပါသည္။ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ႀကီးကို သံုးႀကိမ္တည္ထားသည့္ အလွဴရွင္ သံုးဦးစလံုး၏ အထိမ္းအမွတ္ ႐ုပ္တုမ်ား၊ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ား ျပည့္ျပည့္စံုစံု ျပသထားသင့္သည္ဟု ထင္မိပါသည္။

ခရစ္ႏွစ္ ၁၇၆၃ ခုႏွစ္တြင္ နန္းတက္ေသာ အင္းဝဘုရင္ ဆင္ျဖဴရွင္မငး္သည္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္၏ ဥာဏ္ေတာ္ ၃ဝ၂ ေပမွ ၃၂၆ ေပအထိ ျမႇင့္တင္ရန္အတြက္ ေအာက္ေျခဖိနပ္ေတာ္ ပထမပစၥယာကို ပတ္လည္ အက်ယ္ ၁၄၂ဝ ေပထား၍ အျမင့္ ၂ဝ.၁၁ ေပထားၿပီး ရွစ္ေျမာင့္ခ်ဳး က်ည္းဝန္း၊ ေခါင္းေလာင္း၊ ရင္စညး၊ သပိတ္ေမွာက္၊ ပန္းဆြဲ၊ ေဖာင္းရစ္၊ ၾကာေမွာက္၊ ရြဲ၊ ၾကာလွန္၊ ငွက္ေပ်ာ ဖူးအထိ အသစ္တစ္ဖန္ တည္ထား ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႕ျပင္ မိမိ၏ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ႏွင့္အညီ ေရႊခိ်န္ ၄၇ ပိႆာ၊ ၃၅ က်ပ္သားကို ေရႊမ်က္ပါးခပ္ၿပီး ေစတီေတာ္ႀကီး၏ ဆပ္သြားဖူးမွ ဖိနပ္ေတာ္အထိ လံုးေတာ္ျပည့္ ေရႊသကၤနး ကပ္လွဴပူေဇာ္ခဲ့ပါသည္။ ထီးေတာ္အသစ္ကုိလည္း တင္လွဴခဲ့ပါသည္။ ဥာဏ္ေတာ္ ၃၂၆ ေပ ျမင့္ေသာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ႀကီးကို ရွိခုိး ကန္ေတာ့သူ တုိင္းသည္ တတိယ ဘုရားဒါယကာ ဆင္ျဖဴရွင္မင္းကို သတိရသင့္သည္ဟု ယူဆပါသည္။ ေလးဆူဓာတ္ပံု ေရႊတိဂံုေစတီ ေတာ္ႀကီး သည္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲမႈ၊ ထြန္းကားျပန္႔ပြားမႈ၏ အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္သကဲ့သို႔ ဗုဒၶသာသနာ ေနလုိလလို ထြန္း လင္း ေတာက္ပေနျခင္း၏ သေကၤတလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားသည္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္သို႕ ဘုရားဖူးသြားလွ်င္ အံ့ဖြယ္ ၉ ပါး၊ အံ့ဖြယ္ ၁၂ ပါး စသည့္ အထြတ္အျမတ္ေနရာ မ်ားသုိ႔ သြား၍ ဘုရားရွိခိုးျခငး၊ သီလ ေဆာက္တည္ျခင္း၊ သမထ၊ ဝိပႆနာ ပြားမ်ားအားထုတ္ျခင္းမ်ား ျပဳေလ့ရိွၾကပါသည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္တြင္ ရံေစတီ ၆၄ ဆူ၊ ဂူဘုရား ၅၄ ဆူ၊ အုတ္ျပာသာဒ္ေစတီ ၁၂ ဆူ၊ တံခြန္တုိင္ ၁ဝ ခု၊ ေအာင္ေျမ ၃ ခုရွိေၾကာင္း သိသူ နည္းပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာသမုိင္းတြင္ ပထမဆံုး တည္ထားကိုးကြယ္ေသာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ႀကီး၌ ေစတီေပါင္း ၃၃၈ ဆူ၊ ဆင္းတုေတာ္ေပါင္း ၁၆၆၂ ဆူရွိရာ မည္သူမွ် ကုန္ စင္ေအာင္ မဖူးႏုိင္ပါ။ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္သုိ႕ ေန႕စဥ္ေန႕တုိင္း ဘုရားဖူးသြားေနသူမ်ားရွိၿပီး ထုိသူတို႕သည္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ ႏွံ႕စပ္သူမ်ား၊ ကြၽမ္း က်င္သူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကပါ သည္။