ဆိုင္ဘာ ေစာရရန္ ကာကြယ္ရန္ နည္းလမ္း (၁၀)သြယ္

 
ဆိုင္ဘာ ေစာရတို႔သည္ ကိုယ့္ထက္ နည္းပညာ စမတ္က်သည္။ သူခိုးၪာဏ္ ရင့္သန္သည္။ စာဖတ္သူ၏ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္၊ ဘဏ္စာရင္းတို႔သည္ သူတို႔ပစ္မွတ္ျဖစ္သည္။ ဆိုင္ဘာ ေစာရရန္ကို ဘယ္လို ကာကြယ္ၾကမလဲ။

၁။ ကိုယ္မသိတဲ့ အီးေမးလ္ေတြ ၀င္လာရင္ သတိထား။
ကားမဲေပါက္သည္၊ ႏုိင္ငံျခားသြားဖို႔ ေလယာဥ္လက္မွတ္ မဲေပါက္သည္၊ အြန္လိုင္း ထီေပါက္သည္ စသျဖင့္ အေၾကာင္းၾကားစာ အီးေမးလ္ေတြ ၀င္လာလွ်င္ ၀မ္းသာအယ္လဲ မျဖစ္လိုက္ပါနဲ႔။ ေနရင္းထိုင္ရင္း မည္သူမွ် အလကားမေပးပါ။ အြန္လိုင္း ေစာရမ်ား ေထာင္ေခ်ာက္ဆင္ျခင္းသာ ျဖစ္၏။ ဆုမဲ လႊဲေျပာင္းေပးပို႔ ႏိုင္ေအာင္ နာမည္၊ ေနရပ္လိပ္စာႏွင့္ ဘဏ္စာရင္းတို႔ ထည့္ေပးပါ ဆိုတာမ်ဳိး လာလိမ္႔မည္။ ထည့္ေပးလိုက္မိလွ်င္ ငါးပါးေမွာက္မည္။ မိမိဘဏ္အေကာင့္ ေစာရေတြ လက္ပါသြားၿပီး ဆုမရသည့္ အျပင္ ကိုယ့္ရွိတာေလးပါ ေျပာင္သြားလိမ္႔မည္။ ဖိုင္ေတြ တြဲပါလာလွ်င္လည္း မဖြင့္ပါနဲ႔။ ဖြင့္မိလွ်င္ ကိုယ့္ကြန္ပ်ဴတာထဲ အဖ်က္ ေဆာ့ဖ္၀ဲလ္ေတြ ၀င္လာၿပီး အခ်က္အလက္ေတြပါ ခိုးသြားလိမ့္ဦးမည္။

၂။ ေနာက္ကြယ္က လက္မည္း။
အေပၚယံ ၾကည့္လိုက္လွ်င္ သံသယ ျဖစ္စရာမရွိသည့္ ၀က္ဘ္ဆိုက္ဒ္ပင္။ သို႔ေသာ္ ၀င္သံုးလွ်င္ အျခားေသာ လင့္ခ္မ်ားကို ညႊန္းေတာ့သည္။ ထိုလင့္ခ္မ်ားကို လိုက္သြားမိလွ်င္ ဟိုဖိုင္ ေဒါင္းပါ၊ ဒီဖိုင္ ေဒါင္းပါေတြ ေပၚလာေတာ့သည္။ ေဒါင္းမိလွ်င္ မိမိစက္ထဲ အဖ်က္ ဗိုင္းရပ္စ္၀င္ကာ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္ေတြ ခိုးလိမ္႔မည္။ ပံုဖ်က္ ေဆာ့ဖ္၀ဲမ်ားဆိုလွ်င္ မိမိစက္ထဲက ဖိုင္ေတြကို ပံုဖ်က္ပစ္ကာ သံုးမရေအာင္ လုပ္ပစ္ၿပီး ေငြေပးမွ မူလအတိုင္း ျပန္ေဖာ္ေပးမည္ဟု အက်ပ္ကိုင္တတ္သည္။ ထိုအခါ ေတာင္းေသာေငြကို အြန္လိုင္းအေကာင့္ ကေန လႊဲေပးလိုက္မွ မိမိစက္ နဂိုအတိုင္း ျပန္သံုးလို႔ရသည္။ အြန္လိုင္း ဓားျပတိုက္နည္း တစ္မ်ဳိးပင္။ Chrome/Firefox စသျဖင့္ လံုၿခံဳေရး အခ်ိန္ျပည့္ အဆင့္ျမႇင့္တင္ေနေသာ စိတ္ခ်ရသည့္ ဘေရာက္ဆာမ်ဳိးေတြက တစ္ဆင့္သာ ၀က္ဘ္ဆိုက္ဒ္မ်ား ၀င္ၾကည့္ပါ။

၃။ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ဆက္ ပစၥည္းတိုင္းကို ဟက္ကာေတြ လက္လွမ္းမီသည္။
အင္တာနက္ ခ်ိတ္ဆက္ထားသည့္ ကြန္ပ်ဴတာ၊ စမတ္ဖုန္းေလာက္ကိုသာ မဟုတ္။ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ဆက္ စမတ္တီဗီ၊ စမတ္ ေရခဲေသတၱာ၊ စမတ္အိမ္တြင္း အပူအေအး ထိန္းညႇိစနစ္၊ စမတ္ လံုၿခံဳေရး စနစ္မ်ားကိုလည္း ဟက္ကာေတြ လက္လွမ္းမီသည္။ စမတ္ လံုၿခံဳေရး ကင္မရာစနစ္၊ လပ္ေတာ့ ကင္မရာစနစ္ေတြကို ဟက္ကာေတြ ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္ကာ အ၀တ္အစားလဲေနတုန္း ကိုယ္လံုးတီးပံုေတြ ႐ိုက္ယူၿပီး ေငြညႇစ္မႈမ်ား အမ်ားအျပား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ အိမ္တြင္း စမတ္ ပစၥည္းမ်ားသည္ ၀ိုင္ဖိုင္စနစ္ျဖင့္ အလုပ္ လုပ္သည္ျဖစ္ရာ ၀ိုင္ဖိုင္စနစ္ Password ကို မၾကာမၾကာ ေျပာင္းေပးျခင္းျဖင့္ အြန္လိုင္းေစာရ ဟက္ကာေတြ လြယ္လြယ္ မ၀င္ႏိုင္ေအာင္ ကာထားရမည္။

၄။ အခမဲ့ ၀ိုင္ဖိုင္ရတိုင္း စြတ္မသံုးပါနဲ႔။
Password ခံမထားေသာ အခမဲ့ ၀ိုင္ဖိုင္သည္ အြန္လိုင္းေစာရတို႔ အဖို႔ ဖြင့္ထားေသာ တံခါးေပါက္ျဖစ္၏။ မိမိဖုန္းႏွင့္ hotspot အၾကား အကူးအေျပာင္္းကို ေစာရမ်ားက အလြယ္တကူ ၾကားျဖတ္ ဖမ္းယူႏိုင္သည္။ အထူးသျဖင့္ အခမဲ့ ၀ိုင္ဖိုင္သံုးၿပီး အြန္လိုင္းေငြေၾကး လႊဲေျပာင္းတာမ်ဳိး၊ ဘဏ္စာရင္း စစ္ၾကည့္တာမ်ဳိး မလုပ္ပါနဲ႔။

၅။ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မွာ အထူးအဆန္း ဗီဒီယိုဆိုတိုင္း ၀င္မၾကည့္နဲ႔။
ထူးဆန္းေသာ သတၱ၀ါသစ္ အာဖရိကမွာ ေတြ႕ရွိဆိုေသာ ဗီဒီယိုမ်ဳိး သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္က ရွဲထားတိုင္း ၀င္မၾကည့္ပါနဲ႔။ ၀င္ၾကည့္လိုက္လွ်င္ အျခားလင့္ခ္ တစ္ခုကို ေခၚသြားလိမ့္မည္။ ဗီဒီယိုပေလယာ ေဒါင္းပါ ဆိုတာမ်ဳိး ခိုင္းလိမ့္မည္။ အြန္လိုင္း စစ္တမ္းေလး ေျဖေပးပါဆိုတာမ်ဳိး လာလိမ့္မည္။ မိမိနာမည္သံုးၿပီး မိမိသူငယ္ခ်င္းေတြဆီ ထိုဖိုင္ေတြ အလိုအေလ်ာက္ ေလွ်ာက္ရွဲ ေနလိမ့္မည္။ ခိုင္းတာ လိုက္လုပ္မိလွ်င္ ကိုယ့္ကြန္ပ်ဴတာထဲ အဖ်က္ ဗိုင္းရပ္စ္၀င္မွန္း မသိ ၀င္သြားလိမ့္မည္။ ထိုဗီဒီယို နာမည္ကို ဂူဂဲမွာအရင္ ႐ိုက္ရွာၾကည့္ပါ။ အတုအေယာင္ ျဖစ္ေနပါက တစ္ေယာက္ေယာက္က ေအာက္ကေန မွတ္ခ်က္ေရး သတိေပးထားတာမ်ဳိး ေတြ႕ရလိမ္႔မည္။

၆။ ဘလူးတုသ္ နားၾကပ္နဲ႔ အလွမက္ရင္ အခက္ေတြ႕မယ္။
ဘလူးတုသ္ နားၾကပ္လွလွေလး ေတြသံုးၿပီး စတိုင္က်က် ဖုန္းေျပာရတာ သေဘာက်သူမ်ားသည္ ဟက္ကာမ်ားကို အလွဴေပးေနရာ ေရာက္၏။ ဘလူးတုသ္ စနစ္ကိုခ်ိတ္ကာ မိမိဖုန္းထဲ အြန္လိုင္းေစာရ ဟက္ကာေတြ၀င္ၿပီး ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္ေတြ ခိုးသြားလိမ့္မည္။ ဘလူးတုသ္ နားၾကပ္နဲ႔ ဖုန္းေျပာဖို႔ မလိုေသးလွ်င္ ဘလူးတုသ္ ပိတ္ထားပါ။ မိမိ ဘလူးတုသ္ကို အျခားသူေတြ ရွာမရေအာင္ လုပ္ထားပါ။ ဘလူးတုသ္ခ်ိတ္လွ်င္ ကုတ္နံပါတ္ ႐ိုက္ထည့္ၿပီးမွ ခ်ိတ္လို႔ရေအာင္ လုပ္ထားပါ။

၇။ နာမည္ႀကီး ကုမၸဏီေတြကို အတုအေယာင္ ဖန္တီးထားမႈ။
မိမိေငြအပ္ထားသည့္ ဘဏ္က ပို႔လိုက္သည့္ အေၾကာင္းၾကားစာမ်ဳိး၊ မိမိ သံုးေနက် ဆိုရွယ္မီဒီယာက ပို႔လိုက္သည့္ အေၾကာင္းၾကားစာမ်ဳိး စသျဖင့္ တကယ့္ အစစ္ႏွင့္ မျခားသည့္ အတုအေယာင္မ်ဳိးေတြ ေရာက္လာတတ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ဘဏ္အေကာင့္ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းၾကားစာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္သည္။ တရား၀င္ အဖြဲ႕အစည္း အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ သံုးစြဲသူ၏ ေငြေၾကး အခ်က္အလက္ကို အြန္လိုင္းကေန လြယ္လြယ္ လွမ္းေမးတာမ်ဳိး မလုပ္ၾကဘူးဆိုတာ သတိရပါ။ ထုိသို႔ အေၾကာင္းၾကားစာမ်ဳိးေတြ ေရာက္လာလွ်င္ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းကို ဖုန္းဆက္ေမးၾကည့္ပါ။ ပို႔ထားသည္ဟု အတည္ျပဳပါမွ ဖြင့္ၾကည့္ပါ။

၈။ ေငြစာရင္း ေန႔စဥ္ စစ္ေဆးပါ။
အြန္လိုင္းေစာရမ်ားသည္ ဘဏ္စာရင္းႏွင့္ Password ကို ရသြားလွ်င္ အလံုးအရင္းလိုက္ ခ်က္ခ်င္း မထုတ္ေသး။ (၁၀) ေဒၚလာေလာက္ ျဖစ္ျဖစ္ စမ္းထုတ္ၾကည့္ကာ အေကာင့္ပိုင္ရွင္ သတိထားမိျခင္း ရွိမရွိ ေစာင့္ၾကည့္သည္။ သတိမထားမိဘူးဆိုမွ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း တုိးၿပီး ခိုးထုတ္သည္။ မိမိ ဘဏ္စာရင္းကို ေန႔စဥ္ စစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ မိမိမသံုးဘဲ ေငြေလ်ာ႔ေနသည္ကို ေတြ႕သည္ႏွင့္ Password ေျပာင္းပစ္တာမ်ဳိး၊ ဘဏ္ကို အေၾကာင္းၾကားကာ လိုအပ္ေသာ စစ္ေဆးမႈမ်ဳိး လုပ္ရမည္။

၉။ ေအတီအမ္စက္မွာ ေငြထုတ္ရင္ သတိထား။
ေအတီအမ္စက္ အတုဆင္ကာ ေငြထုတ္သူမ်ားကို လွည့္စားမႈမ်ဳိး အထိ ရွိသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ေငြမထုတ္ခင္ စက္သည္ အစစ္ ဟုတ္မဟုတ္ နည္းနည္း စူးစမ္းပါ။ ေအတီအမ္ စက္ထားရွိသည့္ မွန္ခန္းအမိုးတြင္ ကင္မရာ ခိုးတပ္ၿပီး Password ႐ိုက္ကာ ခိုးၾကည့္မႈမ်ားလည္း ျဖစ္ပြားေနသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ မွန္ခန္းကိုလည္း စစ္ေဆးပါ။ Password ႐ိုက္မည့္ ခလုတ္ေတြေပၚမွာ စတစ္ကာ အလႊာပါးေလး ကပ္ကာ ဖိ႐ိုက္ထားသည့္ စာလံုးကို ေထာက္လွမ္းျခင္းမ်ဳိးလည္း ရွိသည္။ ေအတီအမ္ကတ္ ထည့္မည့္ အေပါက္ကို အတုလုပ္ထားၿပီး ကတ္ထဲမွ အခ်က္အလက္မ်ား ခိုးယူျခင္းမ်ဳိးလည္း ရွိသည္။ ျဖစ္ႏုိင္လွ်င္ ဘဏ္ထဲမွာ ထားေသာ ေအတီအမ္ စက္မ်ဳိးမွာ ေငြထုတ္ျခင္းသည္ ေစာရမ်ား ၀င္အကြက္ဆင္ဖို႔ မလြယ္သျဖင့္ စိတ္အခ်ရဆံုး နည္းလမ္း ျဖစ္သည္။

၁၀။ ဖုန္း၀ိုင္ဖုိင္ ဖြင့္မထားပါနဲ႔။
ဖုန္း၀ိုင္ဖုိင္ကို ဖြင့္ထားသည့္အခါ ဖုန္းသည္ အခမဲ႔ရမည့္ ၀ိုင္ဖိုင္ကို ေထာက္လွမ္းမိသည္ႏွင့္ တန္းခ်ိတ္ေတာ့သည္။ ထိုအခ်က္ကို အြန္လိုင္းေစာရမ်ား အခြင့္ေကာင္းယူကာ မိမိဖုန္းကို ၀ိုင္ဖိုင္ ခ်ိတ္ေစၿပီး ဖုန္းထဲက အခ်က္အလက္မ်ား ခိုးသြားလိမ့္မည္။ အျပင္ထြက္လွ်င္ ဖုန္း၀ိုင္ဖိုင္ ပိတ္ထားျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္သည္။

messenger news journal