ရုပ္ရင့္ေစတဲ့ အစားအေသာက္မ်ား

အစာလဲေဆး၊ ေဆးလဲအစာဆုိတဲ့ အတုိင္းက်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္မွ်တဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို ေရြးခ်ယ္စားသုံးမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္စိတ္နွစ္ပါး က်န္းမာေရးအတြက္ အလြန္အေထာက္အကူ ၿပဳပါတယ္။ ဘာၿဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ေရာဂါဘယ ကင္းစင္ယုံသာမက ရုပ္ရည္လွပနုပ်ိဳေနေစဖို႔ကလဲ အစားအေသာက္နဲ႔ ဆိုင္ေနလုိ႔ပါ။ နဂို ရွိရင္းစြဲထက္ အိုမင္းရင့္ေရာ္ေနရင္ ဘယ္သူမွ ေပ်ာ္နုိင္မယ္မထင္ပါဘူး။ ေအာက္ေဖာ္ၿပပါ အစားအေသာက္ေတြကေတာ့ ရုပ္ကိုရင့္ေစတဲ့အတြက္ ေလ်ွာ့နုိင္သမွ် ေလ်ွာ့စားနုိင္ဖို႔ တင္ၿပလုိက္ရပါတယ္။ ခ်ိဳေသာအစားအေသာက္မ်ား သၾကားပါဝင္မႈမ်ားတဲ့ အစားအေသာက္ေတြစားရင္ အေရၿပားကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ ကိုယ္ထဲကဆဲလ္ ေတြ ကုိင္တြယ္ေၿဖရွင္းနုိင္တဲ့ သၾကားပမာဏထက္ မ်ားေနရင္ ပိုေနတဲ့ သၾကားေမာ္လီက်ဳ (sugar molecules) ေတြက ပရိုတင္းေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး ေနာက္ဆုံးရလဒ္အၿဖစ္ ဓာတ္ပစၥည္းတခု (advanced glycation end products) ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ အဲဒီဓာတ္ပစၥည္းက အေရၿပားကို တင္းရင္းနုပ်ိဳေစတဲ့ ကိုလက္ဂ်င္ (collagen) ဆုိတဲ့ ပရိုတင္းကို ထိခိုက္ပ်က္ဆီးေစပါတယ္။ အခ်ိဳစားတာမ်ားရင္ ၿပဳံးအလွပိုင္ရွင္ မၿဖစ္နုိင္ဘူး ဆိုတာကေတာ့ အံ့ၾသစရာ မဟုတ္ပါဘူး။ သၾကားေတြ သြားမွာကပ္ေနရင္ ဘတ္တီးရီးယားေတြ ေပါက္ဖို႔ အားေပးရာေရာက္ၿပီး သြားပိုးစားတာ ၿဖစ္တတ္ပါတယ္။ သြားေတြ ၿဖဴေဖြးလွပမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ အခ်ိဳစားၿပီး တုိင္းဆားေရေႏြးနဲ႔ အာလုတ္က်င္းၿပီး သြားမွာကပ္ေနတာေတြကို ဖယ္ရွားသင့္ပါတယ္။ အယ္လ္ကိုေဟာ အသည္းက်န္းမာေရးေကာင္းမွ အေရၿပားရဲ့ က်န္းမာေရးေကာင္းနုိင္ပါမယ္။ အသည္းက သူ႔လုပ္ငန္းေတြကို ေကာင္းေကာင္းလုပ္နုိင္ေနရင္ အေရၿပားကို ထိခုိက္နုိင္မယ့္ အဆိပ္အေတာက္ေတြကို အသည္းက ဖယ္ရွားရွင္းထုတ္ နုိင္ပါတယ္။ အသည္းမေကာင္းလို႔ ကုိယ္ထဲမွာ အဆိပ္ေတြ စုပုံေနရင္ေတာ့ အေရၿပားမွာ ဝက္ၿခံ၊ ပါးေရတြန္႔တာေတြ ထြက္လာနုိင္သလို အရမ္းဆုိးလာရင္ေတာ့ ပင့္ကူပုံအနီစက္ေတြ ထြက္လာနုိင္ပါတယ္။ အရက္ၿပင္းေတြမွာပါဝင္တဲ့ အယ္လ္ကို ေဟာဟာအသည္းကို ထိခိုက္ေစယုံသာမက ကုိယ္တြင္းမွာ ေရဓာတ္ခန္းေၿခာက္ေစတဲ့အၿပင္ အိပ္ေရးပ်က္ေစပါတယ္။ အိပ္ေရးပ်က္ေနတဲ့သူ၊ နွစ္နွစ္ၿခိဳက္ၿခိဳက္ မအိပ္ရတဲ့သူရဲ့ အေရၿပားမွာ ပါးေရတြန္႔တာ၊ အေရၿပားေတြ ၾကမ္းတမ္းလာတာ၊ ဆန္႔က်ဳံနုိင္ေသာ သတၱိ (elasticity) ေလ်ာ့နည္းသြားတာကို ေတြ႔နုိင္ပါတယ္။ ဝိုင္ၿဖဴ သြားက်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစတဲ့ ဝိုင္ၿဖဴကလဲ နုပ်ိဳခ်င္သူေတြ ေရွာင္ၾကဥ္ရမယ့္ အရာတခုပါ။ ဝိုင္ၿဖဴမွာပါတဲ့ အက္ဆစ္ဓာတ္က သြားရဲ့အေပၚယံလႊာ ေၾကြသားကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစၿပီး သြားမွာအေရာင္ေတြ တာရွည္စြန္းထင္း ေစပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ညတိုင္း ဝိုင္ၿဖဴတခြက္ေလာက္ ေသာက္ၿပီးမွ အိပ္တဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ မနက္ခင္းမွာ ေကာ္ဖီေသာက္ရင္ သြားမွာေကာ္ဖီေရာင္ေတြ စြန္းထင္းက်န္ခဲ့တာကို ေတြ႔ၾကဳံရပါလိမ့္မယ္။ ဝိုင္ၿဖဴအၿပင္ သံပုရာရည္လုိ အက္ဆစ္ပါတဲ့ အရည္ေသာက္ထားသူေတြ မလုပ္သင့္တာကေတာ့ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလုိ သြားတုိက္တာမ်ိဳး မလုပ္ဖို႔ပါပဲ။ အက္ဆစ္စြန္းထင္ေနတဲ့ သြားကိုသြားပြတ္တံနဲ႔ တုိက္လုိက္ရင္ ေၾကြးသားေတြ အလြယ္တကူ ပ်က္စီးနုိင္လုိ႔ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ အက္ဆစ္ပါဝင္မႈမ်ားတဲ့ အရည္ေတြေသာက္ၿပီးရင္ ၁နာရီေလာက္ၿခားၿပီးမွ သြားတုိက္သင့္ပါတယ္။  တူးေနေသာအကင္မ်ား အသားကင္မွာၿဖစ္ၿဖစ္ ဟမ္ဘာဂါမွာပါတဲ့ အသားၿပားမွာၿဖစ္ၿဖစ္ တူးေနတဲ့ အမည္းဖတ္ေတြကို ဖယ္ရွားဖို႔ လုိပါတယ္။ မီးေသြးလုိ က်ြမ္းေနတဲ့ အမည္းဖတ္ေတြမွာ ေရာင္ရမ္းမႈကို အားေပးတဲ့ ဟုိက္ဒရိုကာဗြန္ ပါဝင္ေနပါတယ္။ ေရာင္ရမ္းမႈေတြ ၿဖစ္လာတာနဲ႔ အေရၿပားဆဲလ္ေတြ ပ်က္စီးမႈ ပိုမိုမ်ား ၿပားလာတာကို ၾကဳံေတြ႔ရပါမယ္။ အသားကင္ကို လုံးဝေရွာင္ရမယ္လို႔ ဆုိလုိတာမဟုတ္ပါဘူး။ အကင္မွာပါတဲ့ အမည္းဖတ္ေတြကို ဖယ္ၿပီးစားဖို႔လိုတာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ငန္ေသာအစားအေသာက္မ်ား ဟင္းခ်က္တဲ့အခါ ဆား(ဆိုဒီယမ္ဓာတ္) မသုံးရင္ေတာင္မွ (ဗမာၿပည္မွာေတာ့ မၿဖစ္နုိင္ေလာက္ပါဘူး) အစားအေသာက္ထဲမွာ အငန္ဓာတ္ပါဝင္မႈ နည္းမယ္လို႔ တထစ္ခ်ယူဆလုိ႔ မရပါဘူး။ ၾကာရွည္ခံေအာင္ လုပ္ထားတဲ့ စည္သြပ္ဗူးေတြမွာ ဆိုဒီယမ္ဓာတ္ အမ်ားအၿပား ပါဝင္ပါတယ္။ ဆိုဒီယမ္ဓာတ္ဟာ ေသြးေၾကာထဲမွာ ေရေတြဝင္ေရာက္ ခိုေအာင္းေနေစတာေၾကာင့္ မ်က္နွာကို ေဖာသြပ္သြပ္ပုံ ေပါက္ေစပါ တယ္။ မ်က္နွာေဖာေနတာေအာင္ လတ္တေလာအေရးေပၚ သက္သာေစမယ့္ နည္းကေတာ့ ကဖင္းပါတဲ့ မိြဳက္ရွာရိုက္ဇာ (moisturizer) ကုိသုံးဖို႔ပါပဲ။ ဝက္အူေခ်ာင္း၊ ဝက္ေပါင္ေၿခာက္လို ၿပဳၿပင္စီမံထားေသာ အစားအစာမ်ား ဝက္အူေခ်ာင္း၊ ဝက္ေပါင္ေၿခာက္ေတြမွာ တာရွည္အထားခံဖို႔ ထည့္ထားတဲ့ ဆာဖိုက္ (sulfites)နဲ႔ တၿခားဓာတ္ပစၥည္းေတြဟာ အေရၿပားဆဲလ္ေတြကို ေရာင္ရမ္းေစၿပီး အိုမင္းရင့္ေရာ္မႈကို အားေပးပါ တယ္။ ဆားပါဝင္မႈမ်ားတဲ့အတြက္ မ်က္နွာကိုအန္းေစ၊ ေဖာသြပ္သြပ္ၿဖစ္ေစပါတယ္။ အသင့္စားဖို႔ လုပ္ထားတဲ့ အသားၿပား (deli meat) အစားလတ္တေလာလုပ္ထားတဲ့ ၾကက္သား၊ ၾကက္ဆင္သားတုိ႔ကို အသားညွပ္ေပါင္မုန္႔ (sandwich)ထဲမွာ ထည့္စားသင့္ပါတယ္။ အသားလုံးဝ မစားရေတာ့ဘူးလုိ႔ ဆိုလုိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဝက္ေပါင္ေၿခာက္၊ ဝက္အူေခ်ာင္း အစားအသီးအရြက္ေတြ ပိုစားသင့္ပါတယ္။  အပူအစပ္မ်ား အပူအစပ္စားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေသြးဆုံးခ်ိန္ေရာက္ရင္ ပိုၿပီးအိုမင္းရင့္ေရာ္ တတ္ပါတယ္။ အေရၿပားက ေသြးေၾကာေတြကို က်ယ္ေစတဲ့အတြက္ ေသြးဆုံးၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ အေရၿပားဟာ ပြေရာင္းေရာင္း ၿဖစ္ေနတတ္ၿပီး နုပ်ိဳလန္းဆန္းမႈ ကင္းမဲ့ေန တတ္ပါတယ္။ ရံဖန္ရံခါစားတာ ကိစၥမရွိေပမယ့္ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း အပူအစပ္ေတြ စားေနရင္ေတာ့ ပင့္ကူပုံ ေသြးေၾကာထုံးေတြ၊ အေရၿပားတေလွ်ာက္ နီရဲၿပီး ေဖာသြပ္သြပ္ ၿဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အိမ္မွာစားရင္ အပူအစပ္ေလွ်ာ့စားဖို႔ လိုသလိုဆိုင္မွာ ထြက္စားရင္ လဲအစပ္ေလွ်ာ့ခုိင္းဖို႔ မေမ႔ပါနဲ႔။ အဆီပါဝင္ေသာအစားအေသာက္မ်ား ဝက္သား၊ အမဲသားလို အနီရဲရဲအသားေတြမွာ အဆီပါဝင္မႈမ်ားပါတယ္။ ဆီမ်ားတဲ့ အသားမွာ ဖရီးရယ္ဒီကယ္ (free radical) ဆုိတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္း ပါဝင္ေနပါတယ္။ ဖရီးရယ္ဒီကယ္ေတြ ကိုယ္ထဲမွာမ်ားလာရင္ အေရၿပားဆဲလ္အပါအဝင္ ဆဲလ္ေတြရဲ့ အိုမင္းရင့္ေရာ္မႈ ပိုၿမန္လာေစပါတယ္။ ဟမ္ဘာဂါကို ၾကဳံရင္ၾကဳံသလုိ တခါတေလ စားလို႔ေတာ့ ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေန႔တုိင္းနီးပါး စားတာမ်ိဳးေတာ့ မလုပ္သင့္ပါဘူး။ စားတဲ့အခါမွာလဲ အဆီမပါတဲ့ ၾကက္သား၊ ၾကက္ဆင္သားမ်ိဳးနဲ႔ ဟမ္ဘာဂါကို သာစားသင့္ပါတယ္။ ဖရီးရယ္ဒီကယ္ေတြဟာ ဆဲလ္ထဲမွာ ဓာတ္တိုးမႈၿဖစ္စဥ္ (oxidation)ကို ၿဖစ္ေစၿပီး ပ်က္စီးေစတာေၾကာင့္ အန္တီေအာက္ဇီးဒန္႔ (antioxidant) ဆိုတဲ့ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ ပစၥည္းေတြ ပါဝင္မႈမ်ားတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကိုလဲ မ်ားမ်ားစားေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ အဆီစားမ်ားတဲ့ သူရဲ့အေရၿပားဟာ တၿခားသူေတြေလာက္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ၿခည္ဒဏ္ကို ခံနုိင္ရည္မရွိပါဘူး။ ေနေလာင္ဒဏ္ ခံထားရၿခင္းဟာ အုိမင္းရင့္ေရာ္ၿခင္းရဲ့ နံပါတ္တစ္အေၾကာင္းရင္း ၿဖစ္တာေၾကာင့္ စားေသာက္တဲ့ အထဲမွာ အဆီပါဝင္မႈနည္းေအာင္ ဆင္ၿခင္သင့္ပါတယ္။ အစားအေသာက္ထဲမွာ ပါဝင္တဲ့အခ်ိဳးအစားကို ေဖာ္ၿပရာမွာ အဆီဓာတ္ပါဝင္မႈ ၀ (Trans fat 0g) လို႔ေဖာ္ၿပထားယံုနဲ႔ လုံးဝမပါဘူးလုိ႔ မထင္ပါနဲ႔။ အဆီ ၀.၅ ဂရမ္ ေအာက္ပါဝင္တာလဲ ၿဖစ္နုိင္ပါတယ္။ အားၿဖည့္အခ်ိဳရည္မ်ား အားၿဖည့္အခ်ိဳရည္ ေသာက္လုိက္ရင္ လန္းဆန္းသြားလို႔ ကေလးတုန္းက လိုနုပ်ိဳရႊင္လန္းမႈေတြ ရရွိတယ္လို႔ ခံစားရနိုင္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းကေတာ့ အားၿဖည့္အခ်ိဳရည္ေတြဟာ သြားရဲ့ အေပၚယံေၾကႊလႊာကို တၿခားေဖ်ာ္ရည္ေတြထက္ ပိုမိုထိခိုက္ေစပါတယ္။ ဒါ့အၿပင္ အက္ဆစ္ ပါဝင္မႈမ်ားတဲ့အတြက္ သြားမွာ ေကာ္ဖီေရာင္ စြန္းက်န္ခဲ့တာ၊ ေဆးလိပ္အစီခံေရာင္ စြန္းက်န္ခဲ့တာမ်ိဳးကို ပိုၿပီးၿဖစ္ေစလုိ႔ နုပ်ိဳရႊင္လန္းတဲ့ အၿပဳံးမ်ိဳးရဖို႔ အေနွာင့္အယွက္ၿဖစ္ပါတယ္။ ကဖင္းပါေသာအရည္မ်ား ကဖင္းပါတဲ့ လက္ဖက္ရည္၊ေကာ္ဖီ၊ ေရေႏြၾကမ္းစတာေတြဟာ ဆီးေဆးေတြလိုပဲ ဆီးသြားမ်ားေစပါတယ္။ ဆီးသြားမ်ားရင္ ေရဓာတ္ခန္းေၿခာက္ေစတဲ့အတြက္ အေရၿပားရဲ့ စြတ္စိုေတာက္ပမႈကို က်ဆင္းေစပါတယ္။ လူကုိၾကည့္ရတာ လန္းဆန္းရႊင္လန္းမေနပဲရွိတဲ့ အသက္ထက္ပိုၿပီး ရင့္ေရာ္တယ္လို႔ အထင္ခံရတတ္ပါတယ္။ လက္ဖက္ရည္၊ ေကာ္ဖီၾကိဳက္တဲ့ သူေတြအေနနဲ႔ ကုိယ္ၾကိဳက္တာကိုလဲ မၿဖတ္ခ်င္၊ ရုပ္လဲမရင့္ခ်င္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ မိြဳက္ရွာရိြဳက္ဇာ (moisturizer) သုံးေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ နုပ်ိဳရႊင္လန္းေစၿပီး က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့ အစားအေသာက္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္စားသုံးနုိင္ၾကပါေစ။